Tunus Devlet Başkanı el-Beci Kaid es-Sebsi 92 yaşında vefat etmesinin akabinde Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu başkanlık ve parlamento seçimleri için yeni tarihleri duyurdu. Devlet başkanlığı seçimleri, birinci tur 15 Eylül 2019, ikinci tur 13 Ekim 2019 tarihinde gerçekleşti. Başkanlık seçimleri ilk turunda 26 aday yarıştı. İkinci turda ise bağımsız aday Kays Said ile Tunus’un Kalbi Partisi adayı Nebil Karvi yarıştı. Kays Said, ikinci turda toplam oyların % 72,7 sini alarak devlet başkanı seçildi.
6 Ekim 2019 tarihinde ise Tunus Parlamento seçimleri gerçekleşti. Nahda, 52 milletvekili ile meclisin yaklaşık ¼’üne sahip olmakla beraber hükümeti kurmak için diğer partilerle koalisyon oluşturmaya ihtiyacı var. Ancak 37 koltuk ile ikinci tarafı oluşturan “Halk Hareketi” ve “Demokratik Akım” ile arasında hararetli tartışmalar yaşanmakta. Bununla birlikte 13 Kasım 2019 tarihinde Raşid Gannuşi, 217 oydan 123’ünü alarak meclis başkanı seçildi. “Nahda” ve “Tunus’un Kalbi” arasında da Raşid Gannuşi’nin meclis başkanı seçilmesinden sonra yakınlaşma mevcut. “Tunus’un Kalbi” Nahda’dan sonra 38 koltukla mecliste en çok koltuğa sahip olan ikinci parti konumunda.
15 Kasım 2019 tarihinde Tunus Cumhurbaşkanlığından yapılan yazılı açıklamaya göre, Cumhurbaşkanı Said, Nahda Hareketinin lideri ve Meclis Başkanı Raşid Gannuşi’yi kabul etti. Kabulde Gannuşi, 60 yaşındaki el-Cemeli’yi, Nahda Hareketi Partisinin başbakan adayı olarak Cumhurbaşkanı Kays Said’e önerdi. Cumhurbaşkanı Kays Said de yeni hükümeti kurma görevini el-Cemeli’ye verdi.[1]
Anayasanın 89. bölümü, Cumhurbaşkanı parlamento başkanlığına sahip partinin hükümet kurmak için bir kişiyi aday göstermesini ve bu kişinin en fazla bir ay içinde hükümet kurması gerektiğini ifade eder. Daha sonra hükümeti kurmakla görevlendirilen kişi çoğunluktan kabul almak için parlamentoya gider. Hükümetin seçimlerden sonraki 4 ay içinde kurulmaması durumunda anayasa, Cumhurbaşkanı tarafından Meclis’in feshedilmesi ve erken yasama seçimleri çağrısında bulunulmasını sağlar.[2] Başbakan Habib el-Cemeli, 19 Kasım 2019 tarihinde yeni hükümeti oluşturma müzakerelerine başladı. El-Cemeli basın açıklamasında: “Bugün siyasi partiler ile resmi görüşmeler başladı. Yeni hükümeti oluşturma konusunda ulusal kuruluşlarla istişareler ve birtakım yetkinlikler var.” Ayrıca el-Cemeli, hükümetin Tunus halkının beklentilerinin hizmetinde olacağını ve hükümet üyelerini seçmede ölçünün, siyasi mensubiyet ne olursa olsun yetkinlik ve dürüstlük olduğunu ifade etti.[3] Ancak Tunus Meclisinde yer alan partilerin ideolojik farklılıkları ve heterojenliğine ek olarak, meclis çoğunluğunun hükümeti oluşturamaması tartışmalı bir ortam meydana getirdi. Yeni hükümetin kurulmasından sorumlu Habib el-Cemeli Meclis’in bu mozaik sahnesinin menfi sonuçlarını yaşıyor. Habib el-Cemeli, 12 Aralık 2019 tarihin de Devlet Başkanı Kays Said’den tarihinde hükümeti kurmak için sürenin bir ay uzatılmasını istedi. 23 Aralık 2019 tarihinde Hükümete “Yaşasın Tunus”, “Demokratik Akım” ve “Halk Hareketi” partilerinin el-Cemeli’nin kuracağı hükümete katılmayacağını ilan etmesi sebebiyle Devlet Başkanı Kays Said, Habib el-Cemeli, Raşid Gannuşi, Yusuf Şahid, Muhammed Abbu ve Züheyr Meğzavi’yi Kartaca Sarayı’nda hükümet kurma krizini müzakere etmek için acil toplantıya çağırdı[4] “Demokratik Akım” açıklamasında, el-Cemeli hükümetine Algılarının ülkeye getirilen zorluklar seviyesine ulaşmadığını göz önünde bulundurarak katılmamaya karar verdiklerini açıkladı. “Halk Hareketi” sözcüsü Bedreddin el-Gamudi, Nahda hareketi tarafından yapılan istişarelerdeki ciddiyetsizlik ve yanı sıra partinin hükümet programına ilişkin, özellikle de yolsuzlukla mücadele konusunda yaptığı önerilere katılma ve etkileşim eksikliği nedeniyle kurulacak olan bu hükümete katılmayacaklarını açıkladı.[5] 25 Aralık Onur Koalisyonu sözcüsü ve lideri Seyfeddin el-Mahluf, Habib el-Cemeli hükümeti lehine oy vermeyeceklerini, yapılacak olan koalisyonun oluşturacağı meclis yapısının ve bakanlık adaylarının hala açıklanmadığını belirtti.[6]
Nahda hareketinin kurulacak olan hükümete “Tunus’un Kalbi” partisini dâhil etmesi bekleniyor. Şuan için Nahda, hükümeti Habib el-Cemeli başkanlığında kuramazsa iki ihtimal daha var. Hükümeti kurmak için yeni birinin görevlendirilmesi ya da en kötü olasılık olan yeni bir seçim sürecinin raftan indirilmesi. Nahda Hareketi’nin hükümeti kurmak için yeni bir başbakan seçmesi durumunda görevlendirebileceği muhtemel diğer isimler; Başbakan eski danışmanı Habib Kaşu, teknoloji ve enerji bakanlıkları eski denetmeni Manci Marzuk, Bin Ali dönemi ticaret bakanı ve eski diplomat Rıza bin Misbah, Arap Kurumsal Yöneticiler Enstitüsü başkanı Mecdi Hasan, eski Kalkınma, Yatırım ve Uluslararası İşbirliği bakanı Fadıl Abde’l-Kafi, Merkez Bankası başkanı Mervan El-Abbasi. Bekleyip göreceğiz, Tunus siyasetinin dengeli bir siyasi sahneye kavuşması ümidiyle…