top of page
  • Yazarın fotoğrafıMuhammed Salih Demirtaş

Analiz | Afrika Birliği Barış ve Güvenlik Konseyi İçin Yeni Dönem ve 2020 Hedefleri

Güncelleme tarihi: 10 Haz 2022


Afrika Birliği (AfB) Zirvesi 6- 10 Şubat arasında “Silahları susturmak: Afrika'nın gelişimi için koşullar yaratmak” temasıyla “Barış ve Güvenlik Konseyi (BGK)” kurulması noktasında 15 ülkenin ismi netleşti. 3 sene arayla seçilen Barış ve Güvenlik Konseyi üye ülkelerinin kıtayı ilgilendiren meselelerde aktif rol alması bekleniyor. Afrika Birliği, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ndeki (BMGK) yapıdan farklı olarak her 3 senede üyelerin yenilendiği bir BGK sistemi geliştirmiştir. AfB’nin Yürütme Konseyi’nin belirlediği bölgesel aday sayıları üzerinden her bölgeden aday çıkarılmakta.


Son gerçekleşen zirvede Doğu Afrika’da Somali, Sudan, Etiyopya ve Cibuti arasındaki aday rekabeti ve sıkı pazarlıklar sonucu Cibuti ve Etiyopya BGK’ya seçildi. Afrika’nın diğer dört bölgesi, BGK’ya açılan sekiz pozisyon arasında herhangi bir rekabet olmadan adaylarını belirlediler. Orta Afrika’dan Kamerun ve Çad, Kuzey Afrika’dan Mısır, Güney Afrika’dan Malavi ve Mozambik, Batı Afrika’dan ise Gana, Benin ve Senegal Nisan 2020'de Nijerya, Burundi, Kenya, Cezayir ve Lesoto gibi üç yıllık dönemlerinin ikinci yılında olan ülkelerle birlikte katılacaklar. Etiyopya’da gerçekleşen “Silahları Susturmak: Afrika'nın Kalkınması İçin Uygun Koşullar Yaratmak” temalı 33. AfB zirvesinde tartışılan meselelerin başında teröre karşı mücadele, barış ve güvenlik, kalkınma için sürdürülebilir fonlar sağlanması gibi konular görüşüldü. 2063 Hedeflerinin uygulanmasında kaydedilen ilerleme; Afrika Kıta Serbest Ticaret Bölgesi'nin operasyonelleştirilmesi; Uluslararası sistemdeki Afrika adayları, Uluslararası Ceza Mahkemesi ve Afrika’nın Dijital Dönüşüm Stratejisi gibi konular da toplantıda ele alındı. 2020 yılında AfB’yi zor bir sınav bekleyeceği gözüküyor. Libya’daki problemde çözümün bir parçası olarak bölgede varlığını hissettirecek mi, Mozambik’teki terörle mücadeleye aktif yardım edecek mi, Sahel bölgesindeki terörle mücadelede daha etkili hamleler atılacak mı; yapılan AfB Zirvesi’nin “Silahları Susturmak” temasında belirtildiği gibi kıtanın istikrarını bozan ve kalkınmasında engel olan terör faaliyetlerine karşı mücadelede ve yıllık hedeflerini gerçekleştirmede ne kadar etkili olacağı gibi konular BGK’nın zorlu sınavının bir parçası olacak. 2020 Nisanı’nda resmi olarak oluşturulacak yeni Barış ve Güvenlik Konseyi’ni bekleyen bu zorlu süreç 2063 hedefleri içinde önem taşımaktadır. Bu süreçte “güvenlik” ve “kalkınma”nın Afrika için iki önemli ana gündem maddesi olduğu unutulmamalıdır.

bottom of page