Rusya - Somali ilişkisinin ilk adımı 1961 yılında atılmıştır. Bu tarihte Sovyetler Birliği altında Rusya, bağımsızlığına yeni kavuşan Somali devleti için birçok konuda destek sağlayacağını vurgulamıştır. Somali gibi bağımsızlığına yeni kavuşan birçok Afrika ülkesi, doğu ve batı bloklarının etkisi altında kalmıştır. Somali ise Sovyetler bloğunun desteğini almıştır. Bu bağlamda yapılan ilk anlaşma, iki ülke arasındaki kültürel iş birliği yönünde olmuştur.
Süreç içerisinde 1962 yılında ilk kez Rusya - Somali askeri iş birliği anlaşması yapılmıştır. Takip eden süreçte Somali milli ordusundan bazı askerler, askeri eğitim için Rusya’ya gönderilmiştir. Böylece Sovyetler, Somali milli ordusuna eğitim veren ilk devlet olmuştur. Sovyet Birliği; Somali ordusuna eğitim verdiği ve Somali ile askeri iş birliği içinde olduğu bu dönemde, Somali’ye 32 milyar dolarlık borç vermiştir. 1969’da Somali cumhurbaşkanının öldürülmesi ve ordu komutanı Siyad Barre’nin darbeyle ülkenin başına geçmesinde önemli bir rol oynamıştır. Barre, Sovyetler desteğini alarak yeni bir hükümet kurmuştur. Askeri darbenin meydana gelmesindeki süreç; yolsuzluklardan, kabile çatışmalarından ve siyasi istikrarsızlıklardan bunalan halk tarafından desteklenmiştir.
Sovyetler Birliği, kalkınma yatırımları, eğitim bursları ve askeri iş birlikleri yaparak Barre hükümetinin gelişmesine katkı sağlamıştır. Barre hükümeti tarafından başlatılan eğitim seferberliğinde, Sovyetler başarılı adaylara burs vermiştir. Aynı zamanda eğitim alan bu şahıslar, Sovyetler desteğiyle açılan okul ve hastanelerde çalıştırılmıştır. 1969 yılında darbeyle iktidara gelen Barre’nin en büyük destekçisi Sovyetler Birliği olmuştur. 1974 yılında Somali ve Rusya arasında dostluk anlaşması imzalanmıştır.
Sovyetlerin oynamak istediği rol; dekolonizasyon döneminde Barre hükümeti için eğittiği elitlerin dahil olduğu anti-sömürgeci mücadeleye, maddi manevi destek sağlamaktı.. Sovyetler, Barre hükümetine zaman zaman para ve silah temin ederek batı bloğunun etkisini zayıflamaya çalışmıştır. Sıkıyönetim ile halka yönelik baskılar uygulayan hükümet, 1977-1978 yıllarında sömürgeciler tarafından Somali’den koparılan Ogeden bölgesini geri almak için Etiyopya’ya karşı operasyon başlamıştır. O tarihte Ogaden Savaşı olarak bilinen bu savaşta, ilk etapta Barre hükümeti galip gelse de Sovyetlerin Etiyopya’yı desteklemesi sonucu çok büyük kayıplar vererek yenik düşmüştür.
Somali için dönüm noktası olan Ogeden Savaşı, hükümetin ciddi anlamda büyük kayıplarla karşı karşıya kalmasına zemin hazırlamıştır. Sovyetlerin uyguladığı bu politikaya sinirlenen Başkan Siyad Barre, tüm Sovyet diplomatlarını istenmeyen kişi olarak ilan ederek ülkeden kovmuştur. 1778 yılında, Afrika Birliği müzakeresinde konuşan Başkan Siyad Barre, Sovyetleri sert bir şekilde eleştirmiştir. Sovyetler ile ilişkilerini kesen hükümet, artık yüzüne batıya çevirmek zorunda kalmıştır. Aynı zamanda bu süreçte Suudi Arabistan gibi ülkelerden destek alan Somali, Arap Birliği’ne üye olmuştur. 1980-1990 tarihlerinde zor durumda olan hükümet, Sovyetler tarafından eğitilen komutanlar ve isyancı gruplar ile sorunlar yaşamıştır. Devam eden süreçte ise artık hükümet karşıtı partiler kurulmuştur. Aynı zamanda Barre hükümetine karşı protestolar ve isyan eden ayrılıkçı gruplar daha da şiddetlenmiştir. Barre hükümeti, halka yönelik baskılarını daha arttırmıştır. Ancak bu da çözüm getirememiştir. 1991 yılında Barre hükümeti yıkılmış ve Somali iç savaşa sürüklenmiştir.
Günümüzde Rusya-Somali ilişkileri inişli çıkışlıdır. 2016 yılında bir araya gelen Somali Başbakanı Cumar Abdirishid Ali Sharmarke ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov ikili iş birliklerin güçlendirilmesi gerektiğinin altına çizmişlerdir. Sharmarke, Rusya’da Somalili askerlerin yetiştirilmesi konusunda destek istemiştir. 2018 yılına gelindiğinde ise; o zamanki Somali Başbakanı Hassan Ali Kheyre, Rusya’nın Başbakan mütevellisi ile görüşmüştür. Görüşen iki lider, Rusya-Somali ilişkilerini özellikle de askeri ve ekonomik anlamda geliştirilmesinin mühim olduğunu belirtmiştir.. 2023 mayıs ayında Rusya’yı ziyaret eden Somali Dışişleri Bakanı, Rusya-Somali ilişkilerinin normalleşme sürecine girdiğini ve Rusya’nın Somali’ye bu dönemde askeri destek vereceğini belirtmiştir. Ancak bakan, Somali’nin Rusya ile herhangi bir askeri anlaşma imzalamadığını belirtmiştir. İlerleyen süreçte ise böyle bir şeyin söz konusu olabileceğinin altını çizmiştir. 7-28 Temmuz'da gerçekleşen 2. Rusya-Afrika Zirvesi’ne katılan Somali Maliye Bakanı Bihi Iman Cige ile Rusya Maliye Bakan Yardımcısı Timur Igorevich Maksimov, Somali'nin Rusya'ya olan 684 milyon dolarlık borcunun silinmesine yönelik anlaşmayı imzalamıştır. BBC Somali servisinde konuşan eski Somali istihbarat mütevellisi, bu dönemde Somali’nin Rusya’yla ilişkilerini güncellenmesi gerektiğinin ne kadar önemli olduğunu belirtmiştir. Özelikle Eş-Şabab’a karşı operasyonlarda Rusya’dan destek gelmesi gerektiğini ve Somali devletinin bu fırsatı kullanması gerektiğini ifade etmiştir. Ancak Rusya’yla askeri iş birliği yapılmadan dikkat edilmesi gereken birçok hususların olduğunu eklemiştir. Somali hükümeti, terör örgütü niteliğinde olan Eş-Şabab’a karşı operasyonlar yürütmektedir. Bu operasyonlarda Türkiye, Afrika Birliği Geçiş Misyonu (ATMIS) askerlerine destek sağlamaktadır.
Somali, Eritre, Cibuti ve Etiyopya’nın yer almış olduğu Afrika kıtasının kuzeydoğusunda yer alan ve Afrika Boynuzu olarak adlandırılan bölgededir. Avrupa, Afrika ve Asya’yı birbirine bağlayan küresel deniz ticaret yolu olan Kızıldeniz’i kontrol etmesi dolayısıyla jeostratejik öneme sahiptir. Afrika’nın en uzun kıyı şeridine sahip olan Somali, yaklaşık 3000 km’lik bir kıyı şeridine sahiptir. Konumu ve sahip olduğu kıyı şeridi itibariyle Orta Doğu petrollerinin en önemli geçiş güzergâhında yer almaktadır. Afrika Boynuzu bölgesi dünyanın en önemli geçiş güzergâhlarından birisi olup, Aden Körfezi ve Bab-ül Mendeb Boğazı boyunca uzanmaktadır. Somali, Afrika Boynuzu’nun üzerinde güçlü imparatorluklar kurarak önemli bir ticari merkezi oluşturmuştur. Süveyş Kanalı’nın milletlerarası deniz trafiğine açılması, Afrika boynuzu bölgesini daha da önemli kılmıştır. Rusya Somali’nin sahip olduğu coğrafi konumundan yararlanarak diğer Afrika ülkeler de yaptığı ve kendi çıkarları yönelik askeri operasyonları gerçekleştirmek istemektedir. Bilindiği üzere Rusya “Wagner” paramiliter grup adı altında birçok Afrika ülkesinde askeri faaliyetlerde bulunmaktadır. Rusya’nın bu dönmede Somali ile siyasi yakınlık kurması, Somali ile iş birliği kuran güçlü devletlerin rakip hale gelmek istediğini belirtmiştir.