Sankara suikastından sonra Compaore'nin mahkumiyeti: Afrika için önemli bir hukuki ve siyasi emsal

6 Nisan Çarşamba günü, eski Burkina Faso Başkanı Thomas Sankara'nın 1987 darbesinde on iki arkadaşıyla birlikte öldürülmesinden otuz dört yıl sonra, Ouagadougou'daki askeri mahkeme tarafından Sankara’nın halefi ve eski arkadaşı olan Blaise Compaore'ye mahkumiyet kararı verildi. Compaore, "suikastlara suç ortaklığı yapmak" ve "devlet güvenliğini baltalamak" suçlarından müebbet hapis cezasına çarptırıldı. 27 yıl iktidarda kaldıktan sonra 2014'teki düşüşünden bu yana Fildişi Sahili'nde sürgünde olan eski devlet başkanı, o zamanlar 37 yaşında olan Sankara’nın öldürülmesi emrini vermekten suçlu bulundu. 1987 darbesindeki ordu liderlerinden General Gilbert Diendéré ve kaçak Sankara'yı öldüren komandoyu yöneten Hyacinthe Kafando da müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Diğer sekiz sanık ise 3 ila 20 yıl arasında değişen hapis cezasına çarptırıldı. Üçü beraat etti. Sembolik niteliğinin yanı sıra, bu dava tüm Afrika için önemli bir emsal niteliğindedir.

Thomas Sankara: anti-emperyalizmin vücut bulmuş hali

1983'teki darbeden sonra Thomas Sankara devrim bayrağı altında iktidara geldi. Sankara, Başbakan olarak bir yıl önce eski sömürge gücü Fransa ile bağları kesme konusundaki istekliliğiyle kendisini zaten belli etmişti. Sankara ile dönemin cumhurbaşkanı Jean-Baptiste Ouédraogo arasında bu hususta bir anlaşmazlıklar bulunuyordu. Sankara, 4 Ağustos'ta bütün halkın desteğiyle iktidara geldiği gün, ülkenin adını "Haute-Volta"dan "Burkina Faso" olarak değiştirdi.

Sankara’nın başkanlığı, anti-emperyalist, pan-Afrikanist ilkelere, yerel değerlerin teşvikine, yerel tüketime, kadın haklarının ve özgürleşmenin desteklenmesine dayanıyordu. Sankara, dış yardımlardan olabildiğince bağımsız bir ekonomik model geliştirmeyi başardı. Burkina Faso yönetimindeki işçileri yerel kıyafetler giymeye teşvik etti ve devletin işletme maliyetlerini büyük ölçüde azalttı. Devrimden bir yıl sonra ülke, Lobi dilinde "Zaferin Şarkısı" anlamına gelen "Ditanyé" adlı yeni bir ulusal marş kabul etti.

Suikastından 34 yıl sonra, genç Afrikalı nesiller ona hayranlık duymaya ve devrinin esaslarını bağımsız ve sömürge karşıtı bir Afrika mücadelesinin temeli olarak kullanmaya devam ediyor.

Afrika için önemli bir hukuki emsal

İktidarı elinde tutanlar için cezasız kalmanın hüküm sürdüğü bir kıtada, Blaise Compaoré ve yandaşlarının mahkumiyeti yeni nesil için sembolik ve faydalı bir örnek. Duruşmadan sonra Sankara'nın dul eşi Mariam Sankara, "Bu, insanları bu şiddeti işlemekten caydıracak çünkü Afrika ve Burkina Faso'da durması gerekiyor" dedi. Burkina Faso, kıtanın geri kalanına güçlü bir mesaj gönderiyor. Afrika adaleti bu tür davalar düzenleyebilir ve eski devlet başkanlarını bu tür vahşetlerden suçlu olarak yargılayabilir. Yargılanması gereken sadece suikastlar ya da yasadışı şiddet kullanımı değil, aynı zamanda Afrika'yı daha da yoksullaştıran yolsuzluk, mali skandallar ve kaynakların israf edilmesidir. Bu tür kötülüklere karışan herhangi bir siyasi liderin şimdi adalete teslim edilmesi muhtemeldir. Burkina Faso örneği tüm kıta için emsal olmalıdır. Birçok Afrika ülkesinin hayalini kurduğu siyasi istikrar ve demokrasi, herhangi bir ortaya çıkma iddiasının temeli olan adalet olmadan elde edilemez.